Thanh toán di động là gì? Lợi ích và các phương thức phổ biến

Các hình thức thanh toán bằng di động đang ngày một phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm không dùng tiền mặt của khách hàng hiện nay. Hãy cùng VNPAY tìm hiểu về các lợi ích của thanh toán di động và các phương thức phổ biến hiện nay thông qua bài viết dưới đây.

1. Thanh toán di động là gì?

Thanh toán di động (Mobile Payment) là hình thức giao dịch tài chính được thực hiện thông qua các thiết bị thông minh như điện thoại di động, máy tính bảng,... có kết nối Internet. Thanh toán di động cho phép người tiêu dùng thanh toán hóa đơn dịch vụ, hàng hóa thông qua ứng dụng hoặc trình duyệt trên thiết bị cá nhân. 

Thanh toán di động hoạt động theo cơ chế tận dụng các công nghệ như mã QR, từ trường gần (NFC),... Người tiêu dùng có thể liên kết thẻ thanh toán hoặc tài khoản ngân hàng với ứng dụng thanh toán di động để chi trả hàng hóa, dịch vụ. Khi mua hàng, người mua chỉ cần quét mã QR, thực hiện chuyển khoản hoặc chạm thiết bị thông minh vào máy POS là có thể hoàn thành giao dịch. Tiền từ tài khoản của người mua sẽ nhanh chóng được chuyển về tài khoản của người bán hoặc tài khoản của cửa hàng, hộ kinh doanh.

Quá trình thanh toán diễn ra đơn giản, nhanh chóng chỉ với một thiết bị di động

2. Lợi ích và hạn chế của thanh toán di động

Theo thống kê của VnEconomy, giao dịch thanh toán qua thiết bị di động tăng 65% về số lượng trong năm 2023, và được dự đoán sẽ tăng cao trong tương lai nhờ các chính sách thúc đẩy trong chương trình Chuyển đổi số Quốc gia. Vì vậy, nhiều người tiêu dùng và doanh nghiệp, hộ kinh doanh lựa chọn thanh toán di động vì các lợi ích nổi bật, tuy nhiên, hình thức thanh toán này còn tồn tại một số hạn chế.

2.1. Lợi ích của thanh toán qua di động

2.1.1. Lợi ích đối với người tiêu dùng

Các phương thức thanh toán di động đã và đang được nhiều người tiêu dùng người ưa chuộng bởi sự nhanh chóng, tiện lợi và an toàn hơn so với việc sử dụng tiền mặt.

• Linh hoạt, tiện lợi và nhanh chóng trong thanh toán: Thay vì phải chuẩn bị tiền mặt mỗi khi ra ngoài, người tiêu dùng chỉ cần mang theo điện thoại hoặc thẻ thanh toán để dễ dàng giao dịch. Quá trình thanh toán hoàn thành chỉ trong vài giây giúp tiết kiệm đáng kể thời gian cho người mua.

• Dễ dàng kiểm soát chi tiêu: Mỗi giao dịch đều được đính kèm sao kê giúp người tiêu dùng thuận tiện trong việc kiểm tra, đối soát tài chính.

• Bảo vệ người tiêu dùng: Các hình thức thanh toán di động hiện nay đều được liên kết qua ngân hàng, các cổng thanh toán uy tín,... đáp ứng các tiêu chuẩn bảo mật quốc tế như: Bộ tiêu chuẩn về các yêu cầu triển khai dịch vụ thanh toán Contactless trên thiết bị di động PCI CPoC, hệ thống quản lý an toàn thông tin ISO 27001, quy định chung về bảo mật thông tin (GDPR). Vì vậy, người tiêu dùng hoàn toàn an tâm về vấn đề bảo mật thông tin, tài khoản thanh toán.

2.1.2. Lợi ích đối với hoạt động kinh doanh

Không những mang đến sự tiện lợi cho người tiêu dùng, thanh toán di động còn giúp chủ cửa hàng tối ưu hóa hiệu suất kinh doanh, quản lý tài chính.

• Tăng doanh số: Việc tích hợp hình thức thanh toán di động với nhiều ưu điểm vượt trội mang đến trải nghiệm mua sắm tiện lợi, thoải mái cho người mua. Bằng cách tạo thêm điểm chạm với khách hàng, các doanh nghiệp, hộ kinh doanh có thể tăng lợi thế cạnh tranh, từ đó góp phần tăng doanh thu bán hàng.

• Giảm chi phí vận hành: So với thanh toán tiền mặt, thanh toán di động giúp chủ cửa hàng dễ dàng tra soát, đối soát tài chính thông qua các sao kê. Một số giải pháp thanh toán còn tích hợp tính năng cập nhật báo cáo theo thời gian thực. Vì vậy, thanh toán di động giúp tiết kiệm chi phí xử lý tiền mặt như phí gửi tiền, chi phí bảo quản tiền mặt.

• An toàn và bảo đảm: Dòng tiền gần như ngay lập tức được trả về tài khoản của chủ cửa hàng chỉ trong vài giây một cách chính xác, giúp hạn chế rủi ro về sai sót trong thanh toán hoặc mất cắp tiền.

Thanh toán di động mang đến sự tiện lợi, xóa bỏ những rủi ro của phương thức thanh toán tiền mặt

2.2. Hạn chế của thanh toán di động

Sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội như vậy, những hạn chế của thanh toán bằng điện thoại thông minh là gì? Có thể kể đến một số nhược điểm như:

• Nguy cơ mất an toàn thông tin cá nhân do người tiêu dùng chưa biết cách bảo mật các thông tin trên thẻ thanh toán khi giao dịch.

• Có thể phát sinh chi phí như phí giao dịch (đối với khách hàng), phí lắp đặt thiết bị, phần mềm thanh toán,... (đối với chủ cửa hàng).

3. 4 hình thức thanh toán qua thiết bị di động

3.1. Mã QR

Thanh toán qua mã QR là hình thức khách hàng quét mã QR trên ví điện tử, ứng dụng mobile banking có tính năng QR Pay để chuyển tiền đến tài khoản của người bán. Hình thức thanh toán bằng QR đang rất phổ biến hiện nay nhờ tính đơn giản, thuận tiện, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng.

Mã VNPAY-QR là mạng lưới thanh toán QR code lớn nhất Việt Nam. Giải pháp thanh toán VNPAY-QR cho phép khách hàng sử dụng tính năng QR Pay được tích hợp sẵn trên ứng dụng ví VNPAY và ứng dụng Mobile Banking để thanh toán khi mua hàng và các hóa đơn dịch vụ.

Với VNPAY-QR, khách hàng có thể thanh toán dễ dàng, tiện lợi với nhiều ưu đãi hấp dẫn mà không mất phí giao dịch. Hiện nay, VNPAY-QR là hình thức thực hiện giao dịch thanh toán qua mã QR được phát triển bởi VNPAY, có mặt tại gần 400.000 điểm bán trong đa dạng lĩnh vực, phục vụ hơn 40 triệu người dùng trên toàn quốc.

Mã VNPAY - QR được nhiều điểm bán sử dụng nhờ tính tiện lợi, nhanh chóng

3.2. Giải pháp VNPAY SoftPOS

Giải pháp VNPAY SoftPOS là giải pháp thanh toán qua di động cho phép chủ cửa hàng biến chiếc điện thoại Android thành máy POS theo tiêu chuẩn bảo mật cao. Với VNPAY SoftPOS, các điểm bán lẻ có thể chấp nhận hình thức thanh toán NFC như thẻ contactless hoặc các thiết bị thông minh có Apple Pay, Samsung Pay và Google Pay.

Đồng thời, VNPAY SoftPOS cũng đáp ứng các tiêu chuẩn bảo mật khác như EMVCo (đặc biệt cho phần lõi thanh toán) và tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật dữ liệu ngành thẻ thanh toán PCI DSS. Ngoài ra, giải pháp này còn áp dụng tiêu chuẩn xác minh bảo mật ứng dụng theo OWASP, giúp tăng cường bảo mật toàn diện.

Với VNPAY SoftPOS, việc thanh toán trở nên đơn giản hơn với những ưu điểm vượt trội: 

• Giúp người tiêu dùng thanh toán qua thẻ và thiết bị thông minh nhanh chóng, tiện lợi, mọi lúc mọi nơi bằng công nghệ không tiếp xúc NFC một chạm. 

• Thời gian xử lý giao dịch siêu tốc, chỉ trong 3 giây.

• Tiết kiệm chi phí thuê, đầu tư máy POS cho hộ kinh doanh và các cửa hàng nhỏ lẻ.

• Phí giao dịch ưu đãi với hộ kinh doanh nhỏ lẻ, chỉ từ 0.6%/giao dịch.

• Dễ dàng xuất biên lai thanh toán điện tử thông qua e-mail, tích hợp trong VNPAY Merchant giúp chủ hộ dễ dàng quản lý hoạt động kinh doanh

Với hình thức thanh toán không tiếp xúc qua di động đang ngày một phổ biến, VNPAY SoftPOS là giải pháp thanh toán mang đến sự tiện lợi cho khách hàng và tiết kiệm chi phí cho hộ kinh doanh/chủ cửa hàng.

Quá trình thanh toán được hoàn tất nhanh chóng thông qua việc chạm mặt lưng điện thoại của người mua và người bán

3.3. Ví điện tử

Ví điện tử là tài khoản online liên kết với tài khoản ngân hàng, được tích hợp nhiều tiện ích thanh toán trực tuyến như chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, mua hàng online, đặt vé máy bay, đặt taxi, đặt vé xem phim... Để sử dụng ví điện tử, người tiêu dùng cần liên kết với tài khoản ngân hàng, nạp tiền vào ví và tiến hành giao dịch.

Ví điện tử không chỉ giúp người tiêu dùng tiết kiệm thời gian thanh toán, gia tăng trải nghiệm mua sắm mà còn hỗ trợ kiểm soát chi tiêu một cách dễ dàng. Trong đó, ví VNPAY là ví điện tử hàng đầu cho gia đình, được nhiều người Việt sử dụng bởi các ưu điểm vượt trội như: 

• Hệ sinh thái tiện ích đa dạng, từ mua sắm đến thanh toán hóa đơn, dịch vụ

• Được chấp nhận rộng rãi trên toàn quốc với gần 400.000 điểm thanh toán VNPAY-QR

• Tính năng tạo ví điện tử gia đình giúp các thành viên cùng nhau trải nghiệm các tiện ích và kiểm soát chi tiêu chung

• Có các chương trình ưu đãi, khuyến mại hấp dẫn

Ví điện tử VNPAY tích hợp nhiều tiện ích phục vụ nhu cầu mua sắm, sinh hoạt của người tiêu dùng

3.4. Chuyển khoản ngân hàng

Đây là hình thức chuyển tiền, thanh toán dịch vụ, hàng hóa thông qua ứng dụng Mobile Banking. Theo đó, người dùng sẽ nhập số tài khoản hoặc quét mã QR của người nhận và nhập số tiền để thanh toán. Hình thức chuyển khoản giúp khách hàng không cần phải mang theo nhiều tiền mặt bên mình mà vẫn có thể thanh toán mọi lúc, mọi nơi. 

Tuy nhiên, hình thức chuyển khoản thanh toán còn nhiều hạn chế như: Tốc độ giao dịch còn hạn chế, tốn phí giao dịch khi chuyển tiền liên ngân hàng, rủi ro chuyển sai số tài khoản khi nhập thủ công,...

Chuyển khoản ngân hàng tốn nhiều thời gian để hoàn tất giao dịch hơn so với các phương thức khác

4. Khách hàng nên lựa chọn phương thức thanh toán di động nào?

Các phương thức thanh toán qua thiết bị di động hiện nay rất đa dạng. Vậy phương thức tối ưu nhất để thanh toán bằng điện thoại là gì? Để lựa chọn hình thức phù hợp, các chủ hộ kinh doanh có thể dựa trên các yếu tố: 

• Độ tiện dụng của hình thức thanh toán: Giao diện thân thiện, đơn giản, giúp chủ cửa hàng dễ dàng truy cập, thao tác lập lệnh thanh toán, kiểm tra số dư.

• Tính tương thích với thiết bị: Chủ hộ cần cân nhắc liệu hình thức thanh toán đang lựa chọn có phù hợp với hệ điều hành, loại thiết bị đang sử dụng hay không.

• Tốc độ chuyển tiền: Nên lựa chọn các phương thức thanh toán có tốc độ hoàn thành giao dịch ngay lập tức hoặc gần như ngay lập tức, đảm bảo trải nghiệm của người tiêu dùng khi mua sắm tại điểm bán.

• Tính bảo mật: Chủ hộ kinh doanh nên lựa chọn hình thức thanh toán có tính bảo mật cao như: Có xác thực hai yếu tố (2FA), đáp ứng tiêu chuẩn PCI CPoC, EMV Co, PCI DSS, OWASP,...

• Phí thanh toán: Một số phương thức thanh toán có thể phát sinh phí trên mỗi giao dịch thành công. Chủ hộ kinh doanh nên so sánh giữa các hình thức và nhu cầu để có quyết định phù hợp nhất.

Tổng kết

Sử dụng các phương thức thanh toán di động đã và đang trở thành xu hướng được nhiều người lựa chọn, mang đến sự tiện lợi cho cả người mua và người bán. Chính vì vậy, hình thức thanh toán di động được dự đoán sẽ ngày càng tăng về số lượng và giá trị trong thời đại số 4.0.

Trong số đó, giải pháp VNPAY SoftPOS - Biến điện thoại thành máy POS, được Hội đồng Tiêu chuẩn Bảo mật ngành Thẻ thanh toán (PCI SSC) do các tổ chức tài chính quốc tế (Visa, Mastercard, American Express, Discover và JCB) hoạt động trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ thanh toán công nhận về độ bảo mật cao, đảm bảo an toàn thông tin cho người dùng. Đây là hình thức thanh toán giúp tiết kiệm chi phí đầu tư, thuận tiện trong khâu quản lý đồng thời giúp khách hàng có trải nghiệm thanh toán giao dịch mua hàng tiện lợi, nhanh chóng và dễ dàng nhất.

Các chủ cửa hàng/hộ kinh doanh quan tâm đến giải pháp VNPAY SoftPOS có thể liên hệ tư vấn và đăng ký trải nghiệm giải pháp thanh toán VNPAY-POS tại các kênh dưới đây: